رگلاتورگاز یا تنظیم کننده فشار گاز وسیله ای است که برای متعادل و ثابت نگه داشتن جریان گاز استفاده می شود.

رگلاتورها کاربردهای بسیار زیادی در وسایل نقلیه گازدار، صنایع نفت و گاز، صنعت معدن و کمپرسورهای هوا دارند. کاربرد دیگر تنظیم کننده های فشار در تبدیل فشار زیاد گاز به فشار کمتر که برای دستگاه مناسب است محسوب می شود. از رگلاتور ها در کوره های گازی جهت تنظیم گاز پروپان، در تجهیزات پزشکی و دندانپزشکی جهت تنظیم گازهای اکسیژن و بیهوشی، در سیستم های اتوماسیون برای تنظیم هوای فشرده، در کوره های گرمایش منزل جهت تنظیم گازهای طبیعی و … به کار می رود.

یکی از مزیت های رگلاتورها یا تنظیم کننده های فشار، کاهش خطرات حاصل از گازهای مختلف است. یکی از وظیفه های اصلی این وسیله، کاهش فشار ورودی به فشار خروجی پایین تر است.

دو نوع رگلاتور به نام رگلاتور فشار بالا و رگلاتور فشار کم وجود دارد که رگلاتور فشار بالا در صنعت جوشکاری استفاده می شود و توانایی مقابله با ورود گاز از سیلندر با نیروی بسیار زیاد را دارد. رگلاتور فشار کم در مواقعی استفاده می شود که باید حرارت ثابت خارج شوند و معمولا در اجاق گاز و بخاری های خانگی کوچک مورد استفاده قرار می گیرد.

این محصولات در واقع یک نوع از ولو اتوماتیک هستند که موجب کاهش فشار ورودی به یک فشار از پیش تعیین شده می گردند.

اجزاء اصلی رگلاتور بصورت زیر تقسیم بندی میشوند : 

۱. ولو اصلی ۲. ولو کمکی با نشیمن گاه رو به بالا   ۳. دیافراگم کنترلی، فنر تنظیم و پیچ تنظیم

1. رگلاتور های متغیر

عملکرد این رگلاتور، توسط فشار بالا high pressure در قسمت ورودی ولو و همچنین پیچ تنظیم در قسمت بالای مجموعه ولو کنترل می گردد.

فشار ورودی ولو و همچنین پیچ تنظیم در قسمت بالای مجموعه ولو کنترل می گردد. فشار ورودی در قسمت ولو اصلی باعث می گردد که به دیسک درون این ولو به سمت بالا فشار وارد گردیده و باعث بسته نگه داشتن ولو، توسط فنر موجود در آن گردد.

2. رگلاتور های غیر متغییر

در این رگلاتور ها به جای پیچ و فنر تنظیم، از یک گنبدی دارای فشار اولیه استفاده شده است. در این ولو ها به صورت مستقیم یا غیر مستقیم به دیافراگم متصل می گردد. ولو توسط فنری که در زیر دیافراگم قرار گرفته، در وضعیت بسته نگه داشته می شود. در این رگلاتور ها، فشار کاسته شده از طریق یک روزنه به قسمت پایین دیافراگم تخلیه می توان ولو را باز کند. در رگلاتور های غیر متغییر، موقعیت و وضعیت ولو به وسیله نیروی مخالف به سمت پایین که همان نیروی حاصله گنبدی با همان فشار اولیه بوده، در مقابل نیروهای به سمت بالا که از قسمت فشار خروجی کاسته شده ایجاد گردیده اند، به دست می آید.