ابزار دقیق ای‌شاپ صنعت

شیر سوزنی

یکی از محصولاتی که در تمامی خطوط لوله کشی کاربرد فراوان دارند و بسیار مورد استفاده قرار می گیرند شیر سوزنی است که یکی از مهم ترین اقلام تاسیسات ساختمانی محسوب می شود. این شیرها پورت های کوچکی دارند که به علت پلانگر سوزنی شکل آن ها، قادر به تنظیم و کنترل فلوی سیال هستند. این محصولات معمولا در مسیرهایی نصب می شوند که کنترل دبی در آن ها لازم است که اصلی ترین علت آن هم شکل سوزنی آن ها است. در واقع می توان گفت شیرهای سوزنی گونه ای از شیرهای صنعتی به شمار می روند که در آن ها قطعه سوزنی شکلی که توسط رزوه ها طراحی شده اند روی آن ها حرکت می کنند و از همین طریق جریان سیال را کنترل می کنند. این شیرها مشابه شیرهای بشقابی و گلوب هستند و تنها وجه تمایز آن ها در شکل مسدود کننده اریفیس است که همین مسدود کننده شبیه مخروط کامل یا حتی ناقص است. این شیرها به عنوان قطعه مجزا در سیستم هیچ کاربردی ندارند و فقط در صورتی مورد استفاده قرار می گیرند که که در مجموعه دیگر باشند. آسیب پذیری این شیرها در مقابل فشار زیاد و جریان ناگهان بسیار زیاد است بنابراین بهتر است که کنترل جریان را قبل از رسیدن انجام داد. قابل ذکر است که این شیرها در شرایطی که سیال چسبنده است به هیچ عنوان پیشنهاد نمی شوند. این شیرها برای شیرهای گیج کاربرد بسیاری دارند و دلیل آن  هم خاصیت کنترل کنندگی، دقت بالا، سهولت باز و بسته کردن آن ها است.

انواع مختلف شیر سوزنی

از متداول ترین شیرهای سوزنی می توان شیر سوزنی رزوه ای دستی را نام برد و دو گونه دیگر شیر سوزنی موتوری و شیر سوزنی زاویه ای نیز وجود دارد که در این قسمت توضیح مختصری شرح می دهیم :

شیر سوزنی موتوری

این شیرها از عملگر دستی استفاده نمی کنند و به جای آن از عملگرهای الکتریکی یا پنوماتیک استفاده می کنند که برای چرخاندن یا اتصال به پلانجر مورد استفاده قرار می گیرند. آن ها را به راحتی می توان از راه دور کنترل کرد و در سیستم حلقه بسته از آن ها استفاده های بسیار داشت و یا حتی به تایمر متصل کرد.

شیر سوزنی زاویه ای

جریان خروجی توسط این شیرها به میزان ۹۰ درجه نسبت به ورودی چرخانده می شوند که همین زاویه امکان این را به وجود می آورد که سیستم یکپارچگی بهتری داشته باشد.

مشخصات شیر سوزنی

بهتر است هنگام انتخاب این گونه شیر آلات چهار ویژگی اصلی و الزامات عملکردی را مد نظر قرار داد که به صورت زیر می باشند :

  • جنس
  • فشار
  • اندازه
  • دما

حال بهتر است توضیح مختصری برای مشخصات شیر سوزنی شرح دهیم : 

جنس : بر اساس کاربرد جنس غلاف شیر سوزنی مشخص می شود که یکی از متداول ترین مواد سازنده این غلاف ها برنج و فولاد ضد زنگ است به این دلیل که مقاومت شیمیایی آن ها بسیار گسترده است.

فشار : برای اینکه شیر سوزنی مناسبی انتخاب کنیم باید الزامات کاربردب برای فشار در سیستم را خوب بشناسیم. شیرهای سوزنی که قدرت خوبی دارند فشار 4000 تا 5000 psi را که معادل 275 تا 413 بار است را می توانند در دمای 38 درجه به خوبی تحمل کنند. حتی در فشارهای بسیار بالاتر شیرهایی نیز وجود دارند که کارایی آن ها بالاست و می توانند تا فشارهای بالا مثل فشار 689 بار را در همان دمای 38 درجه سانتی گراد تحمل کنند. در آخر باید گفت که طراحی هایی برای شیر سوزنی وکیوم که در فشار پایین باید باشند نیز وجود دارد.

اندازه پورت و مجرا : اندازه پورت و مجرای شیرهای سوزنی بسیار متنوع است. انتهای پورت های اتصال نیز می توانند نری یا مادگی داشته باشند. شیرهای سوزنی رایج معمولا بین ۲ تا ۱۲ میلی متر یا ۱.۸ تا ۲ اینچ هستند. در واقع استفاده از اندازه مناسب پورت و مجرا بر روی کارکرد موثر سیستم تاثیر می گذارد و همچنین احتمال خوردگی و نشتی را کاهش می دهد.

دما : کاربرد شیرهای سوزنی در دمای کم و زیاد بسیار زیاد است. جنس غلاف و ماده آب بندی را باید به درستی انتخاب کنیم مخصوصا در دماهای بسیار بالا، تا اینکه شیر دوام لازم در آن شرایط را کسب کند. می توان به دو مورد از متدوال ترین مواد آب بندی اشاره کرد مورد اول تفلون است که برای دامنه دمایی منفی ۵۴ تا ۲۳۲ است و مورد دوم پلی اتر کتون می باشد که جهت افزایش مقاومت دمایی تا ۳۱۵ درجه است.

کاربرد شیر سوزنی 

  • سیستم های کنترل احتراق خودکار
  • مورد استفاده در صنایع دارویی و غذایی
  • جهت کنترل و تنطیم دقیق جریان
  • اکثر گاورنر پمپ فشار ثابت دارای شیر های سوزنی هستند تا اثرات نوسانات فشار تخلیه پمپ را به حداقل برساند.
  • مورد استفاده در شرایطی که جریان باید به تدریج متوقف شود.
  • برای سرویس دقیق رانش