آخرین مقالات

تاریخچه اندازه گیری جریان سیالات

محتوای مقاله

امروزه با توجه به تنوع روشها و فناوری ها و دستگاه های موجود به راحتی می توانیم دستگاه مناسبی را متناسب با کاربرد مربوطه انتخاب نماییم .اما تنوع فناوری و گوناگونی در طراحی ها حاصل تجربه ی سالیان درازی بوده است .به این موضوع که “به کارگیری اولین ایده های اندازه گیری جریان به هزاران سال قبل بر می گردد “زیاد هم اغراق آمیز نیست .آیا استفاده از ساعت شنی با مجزای ثابت برای عبور ماسه نرم و اندازه گیری غیر مستقیم زمان نمی تواند نمونه ای گویا از قدمت ادازه گیری جریان باشد ؟؟یا این که “ساعت آبی به 270 سال قبل از میلاد مسیح (ع)نسبت داده می شود “بیانگر اهمیت اندازه گیری به طور عام واندازه گیری زمان به طور خاص نیست ؟هر چند ایده ی ساخت ساعت آبی بیشتر با روی کرد کنترلی است اما از جریان ثابت به اب به عنوان شاخصی برای اندازه گیری زمان استفاده شده است .

اولین ایده اندازه گیری جریان که به طور مستند از آن یاد می شود مربوط به حدود 3000 سال پیش است که در کشور مصر باستان برای اندازه گیری میزان جریان اب سد استفاده می شده است.حتی در برخی منابع اولین مفهوم انداره گیری جریان سیال که اب مصرفی منازل مسکونی رومیان را تقسیم و اندازه گیری می نمود به 4000 سال پیش نسبت داده می شود اما اسناد مکتوبی هم از دستور اندازه گیری میزان آب مصرفی از چشمه در حدود 150سال پیش از میلاد مسیح(ع) توسط اسکندر در دسترس هست .75 سال بعد از میلاد در شهر رم ابزاری شبیه لوله در خروجی مخازن آب و چشمه ها استفاده می نمودند که در نتیجه به کاربردن روشی برای کاهش مقطع عبوری سرعت عبور آب افزایش می یافت .

در چین باستان هم دانش استفاده از هیدرولیک اب قابل انکار نیست .به طوری که با همین دانش ابتذایی به کنترل ابیاری مزارع و تقسیم یا تخصیص منابع محدود اب به شرکا آن مس پرداختند .هم چنین چینی ها از ابزار های ابتدایی برای اندازه گیری میزان حجم اب نمک (برای استحصال نمک از آب دریا ) استفاده می نموده اند که مربوط به همان بالغ بر 2000 سال پیش می شود .اما اندازه گیری جریان سیالات به منظور صدور صورت حساب در سالیان بعد و خیلی دیر تر از روشهای ابتدایی مطرح شده انجام پذیرفت .امروزه با توجه به تنوع روشها و فناوری ها و دستگاه های موجود به راحتی می توانیم دستگاه مناسبی را متناسب با کاربرد مربوطه انتخاب نماییم .اما تنوع فناوری و گوناگونی در طراحی ها حاصل تجربه ی سالیان درازی بوده است .به این موضوع که “به کارگیری اولین ایده ها ی اندازه گیری جریان به هزاران سال قبل بر می گردد “زیاد هم اغراق آمیز نیست .

آیا استفاده از ساعت شنی با مجزای ثابت برای عبور ماسه نرم و اندازه گیری غیر مستقیم زمان نمی تواند نمونه ای گویا از قدمت ادازه گیری جریان باشد ؟؟یا این که “ساعت آبی به 270 سال قبل از میلاد مسیح (ع)نسبت داده می شود “بیانگر اهمیت ادازه گیری به طور عام وادازه گیری زمان به طور خاص نیست ؟هر چند ایده ی ساخت ساعت آبی بیشتر با روی کرد کنترلی است اما از جریان ثابت به اب به عنوان شاخصی برای ادازه گیری زمان استفاده شده است .
اولین ایده اندازه گیری جریان که به طور مستند از آن یاد می شود مربوط به حدود 3000سال پیش است که در کشور مصر باستان برای اندازه گیری میزان جریان اب سد استفاده می شده است. حتی در برخی منابع اولین مفهوم انداره گیری جریان سیال که اب مصرفی منازل مسکونی رومیان را تقسیم و اندازه گیری می نمود به 4000 سال پیش نسبت داده می شود اما اسناد مکتوبی هم از دستور اندازه گیری میزان اب مصرفی از چشمه در حدود 150سال پیش از میلاد مسیح(ع) توسط اسکندر در دسترس هست

75 سال بعد از میلاد در شهر رم ابزاری شبیه لوله در خروجی مخازن اب و چشمه ها استفاده می نمودند که در نتیجه به کاربردن روشی برای کاهش مقطع عبوری سرعت عبور اب افزایش می یافت .در چین باستان هم دانش استفاده از هیدرولیک اب قابل انکار نیست .به طوری که با همین دانش ابتذایی به کنترل ابیاری مزارع و تقسیم یا تخصیص منابع محدود اب به شرکا آن مس پرداختند .هم چنین چینی ها از ابزار های ابتدایی برای اندازه گیری میزان حجم اب نمک (برای استحصال نمک از آب دریا ) استفاده می نموده اند که مربوط به همان بالغ بر 2000 سال پیش می شود .اما اندازه گیری جریان سیالات به منظور صدور صورت حساب در سالیان بعد و خیلی دیرتر از روشهای ابتدایی مطرح شده انجام پذیرفت .

هیچ سند قوی وقابل قبولی از 75 سال بعد از میلاد تا 15 میلادی مبنی بر تحول زیادی در علم اندازه گیری جریان سیالات در دسترس نمی باشد .از نیمه دوم قرن 15به بعد و در زمان نابغه ایتالیایی “داوینچی “به عنوان نقاش و ریاضی دان و مهندس وهندسه دان مباحث علمی در این زمینه قوت گرفت .برای اولین بار نظریه ی جریان گردابی و همچنین ارتباط بین ارتفاع مایع در مخزن وشدت جریان در مایعات توسط وی مطرح شد. چند سال قبل از قرن 16 نیز متناسب با ایده های داوینچی و برای اولین بار سازه های کانال اب در مجاورت بندری در شمال ایتالیا طراحی وساخته شد. در نیمه نیمه اول قرن 17 اندازه گیری جریان سیال در خروجی مخازن مبتنی بر تـئوری اختلاف فشار توسط شخصی به نام “توریسلی “مطرح و به کار گرفته شد.در قرن 18،نیز دو تن از بزرگان علم اندازه گیری جریان سیالات ،”دانیل برنولی “و “اولر” با دانش فیزیک می زیستند.رابطه ی مهم برنولی ارتباط فشار با سرعت را در خطوط لوله نشان می دهد (بحث مکانیک سیالات ). حاصل کار این دو دانشمند پایه ریزی طراحی ارفیس برای اندازه گیری جریان سیالات ، توسط دانشگاه های ایتالیا بود .به علاوه رابطه اولر هم در توربوماشین ها کاربرد فروانی دارد .همچنین در سال 1732 “هنری پیوت “برای اندازه گیری سرعت آب داخل لوله ، وسیله ای به تحت عنوان ” پیتوت تیوب ” را ابداع نمود . بعد ها شخصی به نام “دارسی ” درانگستان کاربرد پیتوت تیوب” را برای اندازه گیری جریان سیالات رواج داد. نام اشنای دیگر در قرن 18 ،ونچوری از ایتالیا و ولتمن از المان است . ابداع ونچوری تیوب و یک دستگاه مکانیکی برای اندازه گیری جریان حاصل کار این دو دانشمند بود .در ابتدای قرن 19 (1832) میشل فارادی تحقیقاتی در زمینه ی علم مغناطیس بر اساس نتایج پژوهش های این دانشمند نامی (فارادی )است . نیمه دوم قرن 19 ، با حضور دانشمندان نامی وبزرگی از جمله : کنت ،هرشل ، زیمنس ، هرسی ، وکندی در صنعت ، تحولات زیادی در روش ها و دستگاه های اندازه گیری مختلفی از نام این افراد برای نام گذاری شرکت خود استفاده نمود بودند .قبل از شروع قرن 20 استفاده از ارفیس عمومیت بیش تری پیدا کرد و برای اولین بار در سال 1890 برای اندازه گیری میزان جریان گاز در خطوط لوله ی ایالت ” اوهایو ” استفاده شد . ولی در سال 1915 ارفیس به شکل امروزی تبدیل شد. استاندارد بین المللی( iso5167 در مورد ارفیس ) بر اساس مطالعات و پژوهش های ” پروفسور سام بیلتر” تدوین شده است . سال اختراع یا ساخت دستگاه های variable area meter به درستی معلوم نیست، اما به سال 1870 نسبت داده میشود. مثلا این نوع دستگاه در سال 1900 توسط کارخانه ” کنت ” در لندن ساخته می شده است ، ولی نمونه های حاضر آن در قرن بیستم و فقط برای نمایش محلی ارایه شده است . دستگاههای انداره گیری توربینی که در دهه ششم از قرن بیستم طراحی و ساخته شد، سال ها به عنوان مبنا برای کالیبراسیون دیگر دستگاههای پر کاربرد در صنایع نفت استفاده می شد .
سال ابداع و ساخت بعضی دیگر ار دستگاهها:

*ورتکس فلو میتر                     1969

*التراسونیک                           1970

*مس فلو میتر                         1977

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

آخرین مقالات ای شاپ صنعت